მაუწყებელთა ქცევის კოდექსში ვკითხულობთ, რომ მედიასაშუალება „ვალდებულია უზრუნველყოს ინფორმაციის წყაროს და ფაქტების სიზუსტე“ და ასევე, ვალდებულია „არ დაუშვას ცრუ და შეცდომაში შემყვანი ინფორმაციის გავრცელება“.

ამასთან, მაუწყებელი „განსაკუთრებული პასუხისმგებლობით უნდა მოეკიდოს ჯანდაცვის, დანაშაულისა და ეროვნული უსაფრთხოების შესახებ ინფორმაციის მიწოდებას იმისათვის, რომ არ გამოიწვიოს ზედმეტი შეშფოთება საზოგადოებაში“.

ზოგადად, ნათელია, რომ ჟურნალისტმა და მედიამ ზედმიწევნით კრიტიკულად უნდა შეამოწმონ ნებისმიერი ინფორმაცია განსაკუთრებით მაშინ, თუ ამ ინფორმაციის გავრცელებამ შეიძლება სახელმწიფოს იმიჯი და ინტერესები დააზიანოს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ნებით თუ უნებლიედ, მედია შესაძლოა თავად გახდეს სახელმწიფოს წინააღმდეგ მიმართული პროპაგანდის თანამონაწილე.

სამწუხაროდ, ქართულ მედიაში ხშირია გადაუმოწმებელი ინფორმაციის და მათ შორის, სახელმწიფო უსაფრთხოების კუთხით საფრთხის შექმნის პოტენციალის მქონე ჭორების გავრცელება; ერთ-ერთი მსგავსი, განსაკუთრებული საშიშროების მატარებელი შემთხვევა მაყურებელმა 30 აგვისტოს, „მთავარი არხის“ შემაჯამებელ საინფორმაციო გამოშვებაში იხილა, სადაც 23 წლის გარდაცვლილი პროგრამისტის, თამარ ბაჩალიაშვილის დედა, თეონა თამაზაშვილი პირდაპირ ეთერში სტუმრის სტატუსით ჩაერთო.

ცნობისთვის, თეონა თამაზაშვილმა, იმავე დღეს, პროკურატურის შენობასთან აქცია გამართა და შვილის გარდაცვალების საქმეში ქართველი მაღალჩინოსნების ბრალეულობის შესახებ განაცხადა. კერძოდ, გარდაცვლილის დედა საკუთარ წყაროზე დაყრდნობით აცხადებს, რომ მისმა შვილმა „შემთხვევით გახსნა და გაშიფრა სქემა, თუ როგორ ამარაგებდა სამი მაღალჩინოსანი საქართველოდან სომხეთს ყარაბაღის ომში იარაღით“, რის გამოც თამარ ბაჩალიაშვილი „მოიშორეს“. თეონა თამაზაშვილი წყაროს ვინაობას არ ასაჯაროვებს და აზერბაიჯანის და თურქეთის მთავრობებს აღნიშნული საკითხით დაინტერესებისკენ მოუწოდებს.

მიუხედავად იმისა, რომ ეს აქცია სხვადასხვა ტელეარხის, მათ შორის „მთავარი არხის“ საშუალებით მთელი დღის განმავლობაში შუქდებოდა, „მთავარმა“ გარდაცვლილი პროგრამისტის დედა შემაჯამებელ გამოშვებაშიც მიიწვია სტუმრად, სადაც ინტერვიუში წამყვანის მხრიდან არა ჟურნალისტური გამოძიების ინტერესების, არამედ უფრო ანტისახელმწიფოებრივი პროპაგანდის მხარდაჭერა იგრძნობოდა.

მაგალითად, თუნდაც იმ შეკითხვების მიხედვით, რომელიც ჟურნალისტმა სტუმრის მისამართით დასვა, აშკარად შესამჩნევი იყო არხის განწყობა, პოზიცია და ინტერესი, რომ დედის განცხადებამ იარაღით ვაჭრობაში მაღალჩინოსნების შესაძლო ბრალეულობასთან დაკავშირებით მაქსიმალურად მძიმე და სკანდალური ელფერი შეიძინოს.

„რა კავშირში შეიძლება იყოს თამარის გარდაცვალება ყარაბაღთან, იარაღით ვაჭრობასთან და ვინ შეიძლება საქართველოში ამ სქემას მფარველობდეს?“, - ეკითხება ჟურნალისტი თეონა თამაზაშვილს, რომელიც არც წყაროს ასახელებს და არც კონკრეტული პირების შესახებ საუბრობს. ამავე დროს, იგი იხსენებს სომხეთ-აზერბაიჯანის კონფლიქტის გამწვავებას მიმდინარე წლის ივლისში და აცხადებს, რომ სწორედ ამ პერიოდს დაემთხვა მისი ოჯახის ტრაგედიაც და არ გამორიცხავს, ფულის გადარიცხვაც და იარაღის შეძენაც ამ კონფლიქტთან იყოს კავშირში.

შეგახსენებთ, რომ კონფლიქტში იგულისხმება ივლისში მიმდინარე შეტაკებები სომხეთისა და აზერბაიჯანის შეიარაღებულ ძალებს შორის, რომელიც აზერბაიჯანის თოვუზის რაიონისა და სომხეთის ტავუშის ოლქის საზღვარზე, საქართველოს ტერიტორიიდან სულ რაღაც 55 კილომეტრში მიმდინარეობდა.

აღსანიშნავია, რომ ამ კონფლიქტის მწვავე ფაზაში, „მთავარმა არხმა“, აზერბაიჯანული სააგენტო haqqin.az-ის ინფორმაციაზე დაყრდნობით, საქართველოს გავლით სომხეთში იარაღის უკანონო ტრანზიტზე რამდენიმე სიუჟეტი მოამზადა და საქართველოს „საერთაშორისო სკანდალში გახვევა“ უწინასწარმეტყველა, რითაც ქვეყანა, ფაქტობრივად, თავად დააყენა სერიოზული სკანდალისა და საფრთხის წინაშე. ამ ფონზე უდავოდ საინტერესოა თეონა თამაზაშვილის განცხადება უბრალო დამთხვევაა თუ „მთავარი არხის“ საინფორმაციო კამპანიის შემადგენელი კომპონენტი?

გარდა უცნაური „დამთხვევისა“, ამ კითხვის დასმის საფუძველს გვაძლევს ჰარმონიული კითხვა-პასუხის ფორმატიც ჟურნალისტსა და რესპონდენტს შორის, რომელიც წინასწარ დაგეგმილი და დადგმული პერფორმანსის შთაბეჭდილებას ტოვებს:

ჟურნალისტი - „თქვენ გამოძიებაში მოითხოვეთ თურქული და აზერბაიჯანული მხარის ჩართვა, რატომ ეს ორი მხარე?“

თეონა თამაზაშვილი - „იმიტომ, რომ ეს ორი სახელმწიფო ყარაბაღის კონფლიქტში ფიგურირებს“.

ჟურნალისტი - „მოდით, ასე ვთქვათ, ეს ორი სახელმწიფო კონფლიქტის ერთ მხარეს ფიგურირებს, მეორე მხარეს არის მთიანი ყარაბაღის ხელისუფლება, რომელიც ვიცით, რომ სამხედრო თვალსაზრისით მხარდაჭერილია რუსეთის მიერ, ამ შემთხვევაში, შესაძლოა, საქმე რუსულ კვალამდე მიდიოდეს?“.

თეონა თამაზაშვილი - „რა თქმა უნდა და იმიტომაც არის საქმეში ჩართული უშიშროება, რაც ლოგიკურია ხომ? სხვა შემთხვევაში არ ჩაერთვებოდა და ჩვეულებრივი, დაქირავებული ქილერიც კი მოიშორებდა ჩემს შვილს“.

ჟურნალისტი - „გასაგებია, თქვენ თვლით, როგორც ვხვდები, რომ სუს-ის მანქანების გამოჩენა იმ ვიდეოკადრებში, რომლებიც ყველამ ვნახეთ და ზოგადად, თამარის საქმეში, არ არის შემთხვევითი, ასეა ხომ?“

თეონა თამაზაშვილი - „რა თქმა უნდა...“

ფოტო გარეკანზე publika.ge