5 ივლისს განვითარებულმა ტრაგიკულმა დაპირისპირებამ და ძალადობამ, რის შედეგადაც ათობით ჟურნალისტი და ოპერატორი დაშავდა, ისედაც უკიდურესად გახლეჩილ და პოლარიზებულ ქართულ საზოგადოებაში დაპირისპირების კიდევ ერთი ფაქტორი გამოამჟღავნა. ვითარება განსაკუთრებით დაიძაბა 11 ივლისის შემდგომ, როცა ჯერჯერობით ბოლომდე დაუდგენელი მიზეზით გარდაიცვალა 5 ივლისის მოვლენების დროს დაზარალებული ოპერატორი ლექსო ლაშქარავა.

ამ ტრაგიკულმა შემთხვევამ, საზოგადოებასთან ერთად, უკიდურესი რადიკალიზაციის რეჟიმში გადაიყვანა მედიაც, რომელმაც ოპოზიციურ ფლანგზე, ფაქტობრივად, ჩაანაცვლა პოლიტიკური პარტიები და პოლიტიკოსები, თუმცა რადიკალიზაცია შეინიშნება „საპირისპირო ფლანგზეც“.

მაგალითად, თუ ოპოზიციურმა მასმედიამ ლექსო ლაშქარავას გარდაცვალებისთვის პასუხისმგებლობა, ჯერ კიდევ გამოძიების დაწყებამდე, უშუალოდ პრემიერ ღარიბაშვილს დააკისრა და რამდენიმე დღეა, ხელისუფლების შეცვლის მოთხოვნით გამოდის, პროსახელისუფლებო და, ზოგადად, „ნაციონალური მოძრაობის“ მიმართ უარყოფითად განწყობილი მედია ამ ხნის მანძილზე ასევე აქტიურად ცდილობდა გამოძიების დასრულებამდე დაემკვიდრებინა აზრი, თითქოს ლაშქარავა ნარკოტიკების ზედოზირებისგან გარდაიცვალა და 5 ივლისს მიღებულ დაზიანებებს მის სიკვდილში გადამწყვეტი როლი არ უთამაშია.

დაპირისპირების გამწვავება ხელისუფლების მომხრე და მოწინააღმდეგე მედიასაშუალებებს შორის არ არის ერთადერთი შედეგი, რომელიც 5 ივლისის მოვლენებს მოჰყვა. განვლილი ორი კვირის მანძილზე საზოგადოებაში აქტიურად ალაპარაკდნენ ულტრაკონსერვატიულ მედიაპლატფორმა „ალტ-ინფოზე“, რომელმაც ერთ-ერთი მთავარი როლი ითამაშა 5 ივლისის კონტრაქციის მომზადებასა და მართვაში.

მიუხედავად იმისა, რომ „ალტ-ინფო“ ეროვნული მაუწყებელი არ არის და ინტერნეტშიც არაერთი შეზღუდვა აქვს დაწესებული, როგორც აღმოჩნდა, იგი მაინც მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ინტერნეტაუდიტორიაზე და, მთლიანად, საზოგადოების კონსერვატიულად განწყობილ ნაწილზე.

მაუწყებლობის ფორმის სპეციფიკურობიდან და არასტაბილურობიდან გამომდინარე, იოლი არ არის, ეს გავლენა და რეიტინგი რიცხვებში გაიზომოს, მაგრამ იმას, რომ ეს პლატფორმა მართლაც კონტრაქციის ერთ-ერთი ორგანიზატორი იყო, თავად „ალტ-ინფოს“ წარმომადგენლები არ უარყოფენ. სწორედ მას აკისრებს პასუხისმგებლობას ოპოზიციის, მასმედიისა და არასამთავრობო სექტორის დიდი ნაწილიც.

ამ ფონზე, ბუნებრივია, ჩნდება რამდენიმე კითხვა. მათგან მთავარია: რას წარმოადგენს „ალტ-ინფო“, რა როლი ითამაშა მან 5 ივლისის მოვლენებში და, საერთოდ, რამ განაპირობა ქართულ მედიასივრცეში მისი გავლენის გაზრდა?

მითების დეტექტორის, ISFED-ისა და მედიის მონიტორინგზე, ლიბერალური ღირებულებების დაცვასა და რუსული პროპაგანდის კრიტიკაზე ორიენტირებული სხვა ორგანიზაციების გამოკვლევათა თანახმად, „ალტ-ინფო“ ანტიდასავლური, ანტილიბერალური, ჰომოფობიური და ქსენოფობიური სარედაქციო პოლიტიკის მქონე პლატფორმაა.

თავად „ალტ-ინფო“ თავს გვაცნობს, როგორც ინფორმაციისა და ანალიტიკის ალტერნატიული წყარო, სადაც შესაძლებელია გამოითქვას ის მოსაზრებები და პოზიციები, რომელთა გამოთქმის ნებასაც სხვაგან „ლიბერალური ცენზურა“ არ იძლევა.

ამ მხრივ, „ალტ-ინფოს“ გავლენის ზრდა შეიძლება დავუკავშიროთ თანამედროვე პოლიტკორექტულობის კრიტიკას, მასმედიის მიმართ ნდობის შემცირებას და საზოგადოებაში (განსაკუთრებით − მის კონსერვატიულ ნაწილში) ინფორმაციის ალტერნატიულ წყაროებზე მოთხოვნილების ზრდას, რაც ბოლო რამდენიმე ათეული წლის მანძილზე, ფაქტობრივად, მთელი მსოფლიოს მასშტაბით შეინიშნება, თუმცა მეორე მხრივ, როგორც დაკვირვება გვაჩვენებს, „ალტ-ინფოს“ შემთხვევაში პოლიტკორექტულობის უარყოფას ხშირად კორექტულობის უარყოფამდე და დემონსტრაციულად შეურაცხმყოფელ ლექსიკამდე მივყავართ (განსაკუთრებით, ლგბტქ-ის საკითხზე მიმდინარე დისკურსთან მიმართებაში).

რაც შეეხება ძალადობის გაღვივების საფრთხის შემცველსა და აგრესიულ რიტორიკას, განვლილი ორი კვირის განმავლობაში „ალტ-ინფოს“ ეთერში მართლაც ხშირად იყენებდნენ აგრესიულ ლექსიკას. ამ მხრივ, სამწუხაროდ, სხვა მედიასაშუალებებიც სცოდავენ, რაც კიდევ ერთხელ გვიჩვენებს, რამდენად საშიში შეიძლება იყოს ემოციებით მანიპულირება.

თუ დავაკვირდებით „ალტ-ინფოს“ ეთერსა და მოწოდებებს 5 ივლისის კონტრაქციისთვის მზადების დროს და მისი მიმდინარეობისას, ისინი რადიკალურად უარყოფითი დამოკიდებულებითა და აგრესიული გზავნილებით გამოირჩეოდა მათ მიმართ, ვისაც კონტრაქციის ორგანიზატორები საპირისპირო მხარედ მიიჩნევდნენ.

რაც შეეხება ჟურნალისტებს, პლატფორმის წარმომადგენელთა მტკიცებით, მათ არასდროს − არც ეთერში, არც აქციაზე − არ გამოუთქვამთ მოწოდება ჟურნალისტებზე თავდასხმისკენ. ამ თვალსაზრისით, შესაძლოა, მეტ ყურადღებას იმსახურებდეს ის გარემოება, რომ პოსტ-ფაქტუმ „ალტ-ინფოს“ წარმომადგენლები არ გმობდნენ ძალადობის შემთხვევებს და მომხდარისთვის პასუხისმგებლობას, ფაქტობრივად, მთლიანად მეორე მხარესა და ჟურნალისტებს აკისრებდნენ.

კიდევ ერთი აქტუალური საკითხი „ალტ-ინფოსთან“ დაკავშირებით, რომელიც 5 ივლისის შემდეგ მკაფიოდ გამოიკვეთა, ამ პლატფორმის საგარეოპოლიტიკური რიტორიკაა. „ალტ-ინფო“ და მისი მხარდამჭერები თანამედროვე დასავლურ კონსერვატიზმს საკუთარი ლეგიტიმაციის ერთ-ერთ წყაროდ წარმოაჩენენ, მაგრამ, ამავე დროს, სწორედ დასავლეთს აკისრებენ პასუხისმგებლობას მათთვის მიუღებელი იდეების „თავსმოხვევისთვის“.

ამ რიტორიკის კულმინაციად შეიძლება ჩაითვალოს ევროკავშირის დროშის დემონსტრაციული ჩამოხსნა და დაწვა პარლამენტის წინ, რაც, მათი თქმით, იყო პროტესტი დასავლეთის ქვეყნების საელჩოთა მიერ „ლგბტქ პრაიდის“ მხარდაჭერისთვის.

დღეს ხშირად გვესმის განცხადებები, რომ „ალტ-ინფო“ ალტერნატიული პოლიტიკური იდეების კი არა, რუსეთის ინტერესების გამომხატველი პლატფორმაა და მისი შინაარსის გავრცელება მაქსიმალურად უნდა შეიზღუდოს. როგორიც უნდა იყოს „ალტ-ინფოს“ მომავალი, მედიაგარემოს კვლევის კუთხით უფრო საინტერესო ის არის, საიდან და რატომ ჩნდება საზოგადოების ნაწილში იმგვარი განწყობა, რომელსაც „ალტ-ინფო“ და მსგავსი პლატფორმები ეფექტიანად იყენებენ თავიანთი გავლენის გასაზრდელად.

ამ მხრივ საინტერესო დასკვნების გაკეთების საშუალებას გვაძლევს OC-Media-ს ჟურნალისტისა და ანალიტიკოსის, დომინიკ ცაგარას სტატია „მიჰყვება თუ არა საქართველო პოლონეთს გლობალურ მემარჯვენე რევოლუციაში“, რომელიც 9 ივლისს გამოქვეყნდა.

ავტორის აზრით, დღეს საზოგადოებაში ანტილიბერალური განწყობის გაღვივებისთვის რუსეთის ჩარევა სულაც აღარ არის აუცილებელი და ამის მაგალითია ორბანის უნგრეთი, ბოლსონაროს ბრაზილია, ტრამპის აშშ, კაჩინსკის პოლონეთი და ა.შ., რადგან ძნელი დასაჯერებელია, რომ, მაგალითად, მკვეთრად ანტირუსულად განწყობილ ვარშავაში მოსკოვს ლიბერალური ფასეულობებისთვის „ძირის გამოთხრა“ შეეძლოს.

შეჯამების სახით შეიძლება ვთქვათ, რომ „ალტ-ინფო“ არის კონკრეტულ პოლიტიკურ ძალასთან ასოცირებული, რადიკალური რიტორიკით გამორჩეული ულტრაკონსერვატიული პლატფორმა, რომელმაც მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა 5 ივლისის მოვლენებში.

ამავე დროს, „ალტ-ინფოსა“ და, საერთოდ, კონსერვატიზმის რადიკალიზაციის ერთმნიშვნელოვნად რუსეთის ფაქტორით ახსნა ჰგავს სიტუაციის გამარტივების ცდას, სადაც უარყოფილია საზოგადოებრივ ჯგუფებს შორის რეალურად არსებული წინააღმდეგობები და დიალოგის წარმოების საჭიროება.

ფაქტია, რომ საზოგადოების კონსერვატიულ ნაწილს, ისევე როგორც ნებისმიერ დიდსა თუ მცირე საზოგადოებრივ ჯგუფს აქვს უფლება, შექმნას მედიაპლატფორმები და აწარმოოს თავისი პოლიტიკური ინტერესებისა და პოზიციების მხარდამჭერი საინფორმაციო კამპანია, მაგრამ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რომ ეს ინტერესები და პოზიციები ისე გამოიხატოს, რომ პროცესმა რადიკალური ფორმები არ მიიღოს, არ გადაიზარდოს სხვა ჯგუფების ინტერესების უგულებელყოფაში და არ იქცეს მათ მიმართ აგრესიად.